Neen, de OBU dient ingeschakeld te zijn op het hele wegennet in België. Het gebruik van het wegennet, geregistreerd door de OBU, wordt alleen in rekening gebracht (door middel van een factuur of betalingsdocument) wanneer voor de gebruikte wegen een tarief geldt dat hoger is dan nul. Er zijn ook controles buiten de grote verkeersassen om het reglementair gebruik van een OBU na te gaan.

De kilometerheffing is in voege getreden voor alle voertuigen voor goederenvervoer van meer dan 3,5 ton Maximaal Toegelaten Massa (MTM) en voor N1 voertuigen met carosseriecode BC.

De OBU registreert via GNSS (Global Navigation Satellite System)-technologie exact welke afstand de vrachtwagen aflegt op welke weg en berekent de tol die daarmee gepaard gaat.

De tarieven die op betalende tolplichtige wegen gelden zijn vastgelegd door de gewestregeringen.

Ze zijn berekend volgens drie parameters:

• De Maximaal Toegelaten Massa: de kilometerheffing is van toepassing op voertuigen voor vrachtvervoer met een MTM van meer dan 3,5 ton. Indien het trekkend voertuig meer dan 3,5 MTM heeft, dient de maximale MTM (inclusief sleep indien een sleepinrichting aangebracht is) ingebracht te worden.
• De Euro-emissienorm: dit is de uitstootnorm die de mate van milieuvervuiling in rekening brengt.
• Het type tolweg: alle wegen in België zijn tolwegen. Voor de meeste geldt echter een 0-tarief. Voor andere geldt het tarief verschillend van nul. 

Meer informatie over:

• De huidige tarieven 
• Vorige tarieven
• Kaarten van het wegennet  

Elke vrachtwagen die zich op de Belgische wegen bevindt moet over een werkende On Board Unit (OBU) beschikken. OBU’s zijn te verkrijgen via een van de 6 geaccrediteerd dienstverleners: Axxès, Satellic, Telepass, Toll4Europe, TotalEnergies Marketing Services & W.A.G. Payment Solutions.

In Vlaanderen en in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geldt een tijdelijk nultarief voor emissievrije voertuigen – ZEV (Zero Emission Vehicles) – voertuigen zonder interne verbrandingsmotor of voertuigen met een interne verbrandingsmotor met minder dan 1g CO₂/kWh uitstoot. De OBU blijft echter verplicht voor ZEV. In Wallonië (Sofico) worden de ZEV nog ondergebracht in de emissie-categorie EURO VI. De toegepaste maatregelen werden ingevoerd met het oog op het stimuleren van de vergroening van de vrachtwagenvloot die op onze wegen rijdt.

In détails:

• Emissievrije voertuigen met een maximaal toegestaan totaalgewicht (MTM) lager dan of gelijk aan 4,25 ton moeten geen kilometerheffing betalen in de periode van 1 januari 2024 tot en met 31 december 2029 (voor Vlaanderen) en 1 juli 2024 tot en met 31 december 2029 (voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
• Voor emissievrije voertuigen met een MTM van meer dan 4,25 ton, wordt (enkel) de externe kostenheffing op nul gezet voor de periode van 1 januari 2024 tot 31 december 2029 (voor Vlaanderen) en 1 juli 2024 tot 31 december 2029 (voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).

Het overige gedeelte van de kilometerheffing wordt tijdelijk verminderd:

• met 100 % voor de periode van 1 januari 2024 tot 31 december 2025 (voor Vlaanderen) en 1 juli 2024 tot 31 december 2025 (voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest).
• met 80 % voor het jaar 2026
• met 60 % voor het jaar 2027
• met 40 % voor het jaar 2028
• met 20 % voor het jaar 2029

Nee, u kunt de kilometerheffing niet betalen nadat u hebt gereden.

Momenteel zijn er zes dienstverleners: Axxès, Satellic, Telepass, Toll4Europe, TotalEnergies Marketing Services en W.A.G. Payment Solutions. Op uw vraag leveren zij u een On Board Unit voor uw vrachtwagens. Zij sturen u op regelmatige perioden een factuur of een betalingsdocument voor de verreden tolkilometers. Dat bedrag moet aan hen betaald worden en wordt nadien doorgestort aan het gewest waar de kilometers verreden zijn. Bij problemen rond de OBU, de factuur of een betalingsdocument moet u met uw dienstverlener contact opnemen.

Zie pagina "Hoe kan ik betalen?"

Bij vragen over de factuur van uw verreden kilometers moet u zich wenden tot uw dienstverlener.

De gegevens worden via GNNS-technologie doorgeseind naar een verwerkingscentrum, waar de verwerking gebeurt wat betreft facturen en betalingen.

Praktische vragen (hoe kom ik aan een OBU, hoe werkt het, etc.) moet u stellen aan uw dienstverlener. U kunt Viapass contacteren met anderen vragen via ons contactformulier.

Een On Board Unit is een klein toestel dat de kilometers registreert die op betalende tolwegen in België gereden werden. Het toestel wordt op de voorruit gekleefd en staat in contact met een navigatiesatelliet. Het meet exact de verreden kilometers zodat u slechts voor die kilometers alleen betaalt.

Een On Board Unit is verkrijgbaar bij 

• een van de dienstverleners van de kilometerheffing
• 120 verdeelpunten die over heel België verspreid staan. Een kaart met de precieze locaties is te vinden op www.satellic.be/nl/service-points

Het toestel wordt met de zuignappen of de kleefstrook bevestigd tegen de voorruit van de cabine van de vrachtwagen. Dan wordt het aangesloten op het voertuig. Zodra de OBU zijn gegevens heeft opgeladen en correct functioneert, brandt het lampje groen en kan de chauffeur gebruikmaken van de Belgische wegen. Neem contact op met uw dienstverlener als u problemen ondervindt bij het installeren van uw OBU.

Wanneer het controlelichtje op uw OBU rood brandt dan mag u niet verder rijden met de vrachtwagen. U dient aan de kant te stoppen, uw dienstverlener telefonisch te contacteren en de instructies te volgen die u gegeven worden. Dat is de enige manier om te vermijden dat u beboet wordt.

Wanneer u een OBU niet meer nodig hebt, kan u die teruggeven aan uw dienstverlener. De manier waarop dit moet gebeuren checkt u best bij uw dienstverlener.
Wanneer u een OBU heeft betrokken bij een verdeelautomaat, kan u die ook terugbezorgen via zo een automaat. U vindt u de procedure op de website van Satellic.

Overtreders krijgen een boete en moeten zich in regel stellen.

Dit is afhankelijk van de serviceprovider die je kiest. OBU's van Satellic registreren alleen gereden kilometers in België. Met OBU's van andere dienstverleners kun je ook in andere landen tol betalen. Je kunt de websites van de geaccrediteerde dienstverleners raadplegen voor meer informatie in functie van je behoeften. 

Zie pagina "Hoe kan ik betalen?"

Sommige categorieën van voertuigen vallen buiten het toepassingsgebied van de kilometerheffing: bepaalde werktuig-voertuigen in die mate dat ze geen goederen vervoeren (zoals mobiele kranen, verreikers/hoogtewerkers, graafmachines, bulldozers, betonpompen zonder mixer en dumpers), voertuigen met een ‘Y’ proefrittennummerplaat, oldtimer voertuigen en opleidingsvoertuigen. Voor deze categorieën gelden echter strikte specifieke bepalingen. Meer details vindt u op de pagina over Voertuigen buiten het toepassingsgebied

De kilometerheffing in België is van toepassing op alle vrachtwagens van meer dan 3,5 ton (en N1/BC-voertuigen), welke goederen zij ook vervoeren.

In dat verband zijn ook voertuigen (van categorie N) ingericht voor paardenvervoer – privé of competitie – onderhevig aan de kilometerheffing. Zij moeten dus een ingeschakelde OBU op alle wegen van het grondgebied hebben. Voertuigen van categorie M zijn niet onderhevig aan de kilometerheffing.

Een voertuig zonder OBU kan tot 2.400 € per dag beboet worden (= 800 euro per gewest per dag) als het de 3 gewesten doorkruist.

Ontdek hier onze infografiek met in 3 stappen een eerste (niet juridisch bindende) indicatie of u onderworpen bent of niet.

In België is vanaf 1 juli 2023 geen kilometerheffing van toepassing op oldtimervoertuigen van meer dan 30 jaar oud (KB van 15/3/’68 op de technische uitrusting van voertuigen).

Voertuigen die in België geregistreerd zijn, moeten een O-nummerplaat hebben om zonder OBU te mogen rondrijden.

Buitenlandse oldtimervrachtwagens die de voorwaarden van het KB vervullen vallen automatisch buiten het toepassingsgebied en mogen zonder OBU rondrijden. Als je je voertuig echter wilt laten registreren (alleen voor buitenlandse voertuigen, niet verplicht), kun je dit doen door een e-mail te sturen naar contact@viapass.be. Vergeet niet je boorddocumenten en een paar foto's van het voertuig toe te voegen.

Het is belangrijk om te weten, dat oldtimers volgens het hoger vermelde KB geen goederen mogen vervoeren. Indien zij het wel doen en gedetecteerd worden door de controlesystemen, kan de boete oplopen tot maximaal 2.400€ per dag (= 800€ per gewest per dag).

Documenten vervalsen om het voertuig voor oldtimer te laten doorgaan kan boete opleveren tot 3.000€ per dag.

Ontdek onze infografiek met een eerste (niet juridisch bindende) indicatie of u onderworpen bent of niet.

Indien uw mobilhome/kampeerwagen geregistreerd is als M categorie (dit staat op uw boorddocument) dient u geen kilometerheffing te betalen. De meeste campers zijn M omdat ze gemaakt zijn voor het vervoer van personen.

Bij bepaalde gevallen zijn mobilhomes/kampeerwagens N categorie, omdat ze in een vroeger leven diende als vrachtwagen/voor het vervoer van goederen. Voertuigen met een N categorie zijn onderhevig aan de kilometerheffing.  

Bent u niet zeker of uw voertuig onderhevig is of niet? Controleert even op deze handig schema (niet juridisch bindend). Nog niet zeker? Mail ons naar contact@viapass.be met uw boorddocumenten en een paar foto's van het voertuig buiten en binnen.  

De wetgever voorziet expliciet een aantal categorieën die vrijgesteld zijn van tolheffing. Het gaat om voertuigen die uitsluitend gebruikt worden door het leger, de burgerbescherming, de brandweer, de politie en medische diensten (en die als zodanig uiterlijk herkenbaar zijn), evenals voertuigen voor landbouw, bosbouw, tuinbouw en visteelt. De aanvullende voorwaarde voor de verschillende landbouwvoertuigen is dat ze slechts in beperkte mate op de openbare weg worden gebruikt. Bij samengestelde voertuigen is de tol alleen van toepassing als het gezamenlijke gewicht van de trekker en oplegger samen boven de 3,5 ton Maximaal Toegelaten Massa (MTM) uitkomen. Deze voertuigen moeten verplicht een vrijstelling aanvragen.

De eigenaars van een voertuig van meer dan 3,5 ton dat in één van de vrijstellingscategorieën valt, dienen verplicht een aanvraag tot vrijstelling te doen bij het gewest waar hun voertuig is ingeschreven. 

• Voor het Vlaams Gewest:

belastingen.vlaanderen.be/formulier-vrijstelling-kilometerheffing

• Voor het Brussels Gewest:

fiscaliteit.brussels/prelevement-kilometrique-pour-les-poids-lourds-2016

• Voor het Waals Gewest:

www.exemption.sofico.org/stark-exoneration 

Indien uw voertuig in het buitenland ingeschreven is, stuur een mail naar contact@viapass.be samen met de gegevens van uw voertuig (nummerplaat, MTM, euronorm) en een foto van voor- en zijaanzicht.

Bestuurders die geen OBU hebben, een OBU hebben maar deze niet inschakelen, niet betalen of fraude plegen op tolwegen worden opgespoord met detectieapparatuur, de klok rond en 7 dagen per week. Op alle Belgische wegen worden vaste, flexibele en mobiele controles uitgevoerd.

De controles worden uitgevoerd door de gewestelijke overheden.

De regionale belastingdiensten leggen boetes op aan de chauffeurs die niet voldoen aan de vereisten van het Belgische Kilometerheffingssysteem.
Sinds januari 2018 varieert het bedrag van de opgelegde boete volgens de ernst van de overtreding:

1000 euro voor een overtreding van categorie A:

• manipulatie van de On Board Unit (OBU) met de bedoeling te frauderen
• vervalsing van de boorddocumenten die nodig zijn om het maximaal toegestane totaalgewicht en de EURO-uitstootnorm van het voertuig te bepalen (met de bedoeling te frauderen)

800 euro voor een overtreding van categorie B:

• er is geen enkele OBU aanwezig aan boord van het voertuig om de tol in België te berekenen
• er is voor het betrokken voertuig geen dienstverleningsovereenkomst afgesloten met één van de providers die geaccrediteerd zijn door Viapass voor de kilometerheffing in België

500 euro voor een overtreding van categorie C:

• de OBU is niet ingeschakeld
• de OBU aanwezig aan boord van het voertuig is gekoppeld aan een ander voertuig (ander kentekennummer)
• gebruik van het wegennet terwijl de dienstverleningsovereenkomst met de provider geschorst werd 
• gebruik van het wegennet met een OBU nadat het betaalmiddel koppeld aan de OBU ontoereikend is geworden
• de OBU signaleert een probleem, of lijkt niet te werken, en de houder van het voertuig neemt niet onmiddellijk contact met de dienstverlener
• de OBU signaleert een probleem, of lijkt niet te werken, en de houder van het voertuig neemt wel meteen contact op met de dienstverlener, maar leeft de ontvangen instructies niet na

100 euro voor een overtreding van categorie D:

• elke andere inbreuk op de kilometerheffing die hierboven niet vermeld is

De eerste administratieve boete van categorie C die tijdens het kalenderjaar wordt uitgeschreven, wordt automatisch verlaagd tot €250.

Het bevoegde personeelslid kan de administratieve geldboetes voor hetzelfde type van overtreding begaan binnen een beperkte tijdspanne verminderen als de belastingplichtige te goeder trouw handelde.

Op 21 januari 2011 sloten de drie Gewesten van België, Vlaanderen, Brussel en Wallonië, een Politiek Akkoord over de hervorming van de verkeersfiscaliteit. In plaats van het bezit van een voertuig wilde men het gebruik ervan belasten. Daarom werd een plan uitgetekend voor een kilometerheffing voor vrachtwagens. Dit akkoord zou resulteren in een samenwerkingsakkoord in 2014 en een decretale omkadering in 2015 voor de effectieve invoering van de Kilometerheffing voor vrachtwagens zoals we die kennen sinds 1 april 2016.

Om de controle op de dienstverleners te verwezenlijken, de coördinatie tussen de gewesten te verzorgen en de communicatie inzake de kilometerheffing centraal en uniform te houden werd de Interregionale Entiteit Viapass opgericht (Belgisch Staatsblad 17 juli 2014). Viapass coördineert, controleert en communiceert. Voor alles wat betrekking heeft op het verdelen van de On Board Units, de werking ervan en de facturatie van de verreden tolkilometers zijn de dienstverleners verantwoordelijk.

De handhaving op de naleving van de kilometerheffing gebeurt dan weer door de gewestelijke belastingdiensten. Via vaste, flexibele en mobile controle-eenheden kunnen zij de goede naleving op de kilometerheffing nagaan en, bij inbreuken, beboeten. Weggebruikers dienen dus voor alles wat de On Board Unit betreft contact op te nemen met hun dienstverlener: zowel voor inlichtingen of aanschaf, bij defecten of voor facturatie en betalingen.

Viapass analyseert ook vrijstellingsaanvragen voor voertuigen die in het buitenland zijn ingeschreven.

Onze missie

Viapass is de interregionaal overheidsentiteit dat de kilometerheffing voor vrachtwagens beheert en coördineert in naam van de drie Belgische gewesten. Als een echte internationale partner garandeert Viapass een gelijke behandeling van elke weggebruiker en zorgt het ervoor dat de tol correct wordt geïnd en volledig wordt overgedragen aan de gewesten voor hun mobiliteitsoplossingen. Viapass deelt haar kennis en opgedane expertise met al haar stakeholders.

Onze visie

Viapass wil topdiensten leveren door de Europese referentie te zijn voor het betollen van het gebruik van de weginfrastructuur. Als entiteit willen we permanent innoverende technologieën onderzoeken. Wij engageren ons om nieuwe oplossingen voor rekeningrijden te bepleiten, te promoten en te testen. Wij willen de baken zijn in interoperabiliteit en standaardisatie.

Onze kernwaarden

Expertise	Oplossingsgericht	Klantgericht	Innovatie
Integriteit	Bereikbaarheid en open communicatie	Toegevoegde waarde	Efficiëntie